De tijdlijn van de geschiedenis van IJsselstein

20 april - 15 mei 1349 BELEGERING.

Gedurende vijf weken werd de stad onder leiding van de maarschalk van de bisschop en zijn Utrechtse troepen belegerd. De bedoeling was om de stad te dwingen zich over te geven en de vrede met Utrecht te ondertekenen. Heer Arnold gaf niet toe en spande te Keulen een proces tegen de bisschop aan wegens verregaande smaad en onrecht hem en zijn stad aangedaan. Dat IJsselstein zo'n langdurig beleg heeft kunnen doorstaan, doet vermoeden dat de verdedigingswerken in goede staat en volledig waren.

Het oudste bewijs van de IJsselsteinse schutterij stamt uit 1447 als we een ordonnantie van het 'St Jorisgilde' aantreffen waarin de rangorde is geregeld die aangenomen moest worden tijdens de jaarlijkse processie naar Eiteren. Overigens is een akte bekend uit 1359 waarin al sprake is van IJsselsteinse manschappen die naar Den Haag worden gestuurd.

11 november 1374 ROOFTOCHT.

Rooftocht van heer Willem van Rees (uit het graafschap Kleef, tussen Emmerik en Xanten). 's Nachts bestookte hij de stad met brandende pijlen, wat twee hooibergbranden tot gevolg had. Terwijl de IJsselsteiners de brand aan het blussen waren (veel huizen waren nog van hout), drongen Van Rees en zijn soldaten de stad van de andere kant binnen door de sloten van de draaiboom (in de IJsselpoort?) te breken en roofden veel koeien en paarden uit de stad. De volgende dag wisten zij die voor 3500 oude schilden te Utrecht te verkopen. Vermoedelijk hebben de IJsselsteiners in deze tijd meermalen strooptochten van vreemde heren te verduren gehad, maar lang niet altijd zijn gegevens daarover in de bronnen terug te vinden

Op 7 februari 1396 volgt dan een onderzoek dat Paus Bonifatius IX laat instellen in verband met de definitieve verheffing tot Collegiale kerk. Nog in datzelfde jaar vindt deze verheffing plaats en aan de kerk wordt verbonden een kapittel van acht kanunniken onder de leiding van een proost.

In 1398 verheft paus Bonifatius IX de parochiekerk van Sint Nicolaas te IJsselstein tot kapittelkerk met acht kanunniken, onder leiding van een proost, vergelijkbaar met een deken. Onder een kapittel moet hier worden verstaan een geestelijke gemeenschap of bestuurscollege.

In 1399 werd in de kerk een broederschap van O.L. Vrouw van Eiteren en St.-Nicolaas opgericht. Op zaterdag, de dag die traditioneel gewijd is aan de H. Maagd, vierden de leden van deze broederschap een gezongen mis in de kapel van deze kerk, die aan Haar was toegewijd, denkelijk de kapel van 1319.